De 'out of scope' functie van de tachograaf, hoe werkt dit precies?

Bij vervoer waarvoor je niet tachograafplichtig bent zet je de digitale tachograaf handmatig uit met de ‘Out of scope functie’. Dit is een status in het menu waarop de digitale tachograaf op inactief staat. Uitzonderingen betreffen activiteiten die niet vallen onder de Europese rij- rusttijden regelgeving. Tijdens de Out of scope functie wordt er geen gebruik gemaakt van de bestuurderskaart, hier zo meteen meer over.

‍

Bij onjuist gebruik van de out of scope functie van de digitale tachograaf kun je rekenen op hoge boetes! Daarom is het belangrijk om te weten wanneer jij hier wel én geen gebruik van kunt maken. We duiken er even samen met je in! 

‍

Het is belangrijk om te weten dat de out of scope functie alleen gebruikt mag worden als jij als chauffeur geen dienst hebt op die dag. Ben je dus de weg op geweest of ben je van plan om nog op een klus te gaan dan is het niet toegestaan om de out of scope functie te gebruiken. In dit geval kan alleen een collega die geen dienst heeft jouw voertuig verplaatsen in out of scope. Het is natuurlijk altijd mogelijk om jouw wagen te verplaatsen wanneer je bestuurderskaart aanwezig is in de tachograaf, houd hier wel rekening met de rij- en rusttijden!

‍

Wil je op een makkelijke manier een goede basis leren over de tachograaf over onderwerpen zoals out-of-scope rijden, de boot/trein functie en de smart tacho 2? Doe dan onze kosteloze tachograaf cursus op de Roadsoft Academie.

‍‍

Out of scope functie van tachograaf

Hoewel de ‘out of scope’-functie jou de mogelijkheid biedt om de tachograaf handmatig uit te zetten, moet je hier wel voorzichtig mee zijn. Door de fraudegevoeligheid ligt hier stevige nadruk op bij controles van de IL&T. Zeker bij grensoverschrijdend vervoer is het niet verstandig veel van deze status gebruik te maken. Wanneer mag je wel out of scope rijden? Het is raadzaam om slechts in de volgende gevallen de tachograaf handmatig uit te zetten:

1. Bij het verplaatsen van voertuigen op het eigen terrein over korte niet noemenswaardige afstanden.
2. Wanneer het vervoer niet onder de tachograafplicht valt. Bijvoorbeeld voertuigen van de brandweer en strijdkrachten, of speciale wagens als bergingsvoertuigen en sleepauto’s.

‍

Verplaatsen op eigen terrein

Bijna elk (middel-)groot bedrijf verzet zijn wagens weleens op eigen terrein zonder dat hiervoor de juiste instelling op de tachograaf wordt gebruikt. Indien je een wagen verzet, zonder het invoeren van de bestuurderskaart, dien je de tachograaf op out of scope te zetten. In dergelijke situaties mag deze instelling écht alleen op het eigen terrein van de onderneming worden gebruikt.

‍

Bij gebruik van de functie heb je het voordeel dat dit geen consequenties heeft op je rij- en rusttijden. Elke andere werknemer kan zijn of haar voertuig gewoon op eigen terrein verplaatsen, mits hij of zij niet in een rustperiode zit, want rust = rust. Dan is het dus ook niet toegestaan om 'even' snel de wagen in out of scope te verplaatsen. Na het verplaatsen dient de out of scope-functie uitgezet te worden. Als je op de tachograaf naar invoer voertuig gaat, heb je de instelling ‘OUT begin’. Dit betekent dat je begint met out of scope rijden. Als je de wagen hebt verzet, schakel je naar ‘OUT end’ en zet je het contact uit. Ook wanneer er een bestuurderskaart wordt ingevoerd zal de tachograaf weer van de out of scope functie afgaan. 

‍

Tachograafplichtig vrijstelling

Laat hier geen misverstand over bestaan, je mag niet zomaar out of scope rijden op eigen terrein. Er gelden enkele voorwaarden waar jij aan moet voldoen. Zo hoef jij geen gebruik te maken van de tachograaf wanneer je valt onder een van de uitzonderingen in Verordening 561/2006 artikel 3 (geldig in de EU), of artikel 13 (geldig in NL). Hierin kennen we een onderscheid tussen Europees en nationaal. 

‍

Uitzonderingen in Europa

De Europese wetgeving bevat een aantal uitzonderingen die in alle lidstaten van kracht zijn. Hieronder nemen we alle uitzonderingen met je door die in de verordening 561/2006 EG staan beschrijven. De uitzondering voor het gebruik van een tachograaf geldt voor:

• Een voertuig of combinatie van voertuigen met een toegestane maximummassa van niet meer dan 7.500 kg. 
• Een uitrusting of machine die nodig is voor de uitoefening van een beroep en enkel binnen een straal van 100 km rond de vestigingsplaats van de onderneming wordt gebruikt. Op voorwaarde dat het besturen van het voertuig niet de hoofdactiviteit van de bestuurder is. In Nederland is hiervan sprake als er aantoonbaar minder dan 12 uur per week gebruik van wordt gemaakt.
• Een voertuig met een beperkte snelheid, waarvan de toegestane maximumsnelheid niet meer dan 40 km bedraagt.
• Een voertuig dat door een overheidsdienst wordt gebruikt om de openbare orde te handhaven. Zolang het vervoer plaatsvindt in het kader van de taak waarmee deze organen zijn belast en onder controle valt.
• Een voertuig dat in een non-commerciële vervoersoperatie gebruikt wordt voor noodsituaties of tijdens reddingsoperaties. Een noodsituatie kwalificeert zich wanneer er speciaal oog is voor humanitaire hulp, zoals bij gladheidsbestrijding.  
• Een voertuig dat speciaal gebruikt wordt voor medische doeleinden. Denk hierbij aan speciale ambulances, mobiele operatiekamers of bloeddonorovertuigen.
• Een voertuig dat speciaal is uitgerust voor wegslepen of reparaties. Om als uitzondering te kwalificeren moet de wagen wel binnen een straal van 100 km rond zijn standplaats blijven.
• Een voertuig dat wordt gebruikt om de technische ontwikkeling, reparatie of onderhoud te testen van ongebruikte nieuwe of vernieuwde voertuigen. Denk hierbij aan een testrit door een monteur of een nieuw voertuig met een (auto)show als bestemming die dus geen lading bevat.
• Een voertuig of combinatie van voertuigen met een maximummassa lager dan 7.500 kg die wordt gebruikt voor niet-commercieel goederenvervoer. Denk hierbij aan privévervoer van bijvoorbeeld campers of hobbypaarden.
• Een commercieel voertuig met een historisch statuut dat gebruikt wordt voor niet commercieel vervoer van personen of goederen.

‍

Uitzonderingen in Nederland

Wat out of scope uitzonderingen in Nederland? Hoewel alle lidstaten zich hebben te houden aan de uitzonderingen die de Europese Unie heeft toegekend, kent de verordening ook nog extra uitzonderingen die elk lidstaat individueel op eigen grondgebied door kan voeren. Nederland heeft ervoor gekozen om al deze vrijheden op te nemen in de wetgeving. Deze nationale uitzonderingen gelden dus niet per se ook altijd in het buitenland. De toelichting bij de uitzonderingen is op basis van het Nederlandse handhavingsbeleid opgesteld. 

‍

Hoewel de Europese verordening uitzonderingen beschrijft, wijken de omschrijvingen in onze nationale wetgeving hier iets van af. Een simpele verklaring hiervoor is dat het Ministerie in 2007 op aanvraag opheldering heeft gegeven. Zo staan enkele uitzonderingen ruimer omschreven dan in de Europese voorschriften. In Nederland gelden de uitzonderingen voor het niet gebruiken van de tachograaf voor:

• Een voertuig van, of zonder bestuurder gehuurd door de overheid voor wegvervoer dat de particuliere vervoersondernemingen niet beconcurreert. 
• Een voertuig voor goederenvervoer voor landbouw-, tuinbouw-, hoveniers-, bosbouw-, veeteelt of visserijbedrijven voor eigen gebruik in ritten binnen een straal van 100 km rond de vestigingsplaats van het bedrijf. Buiten de straal van 100 km moet het voertuig de tachograaf gebruiken. 
• Een voertuig dat gebruikt wordt voor land- of bosbouwwerkzaamheden binnen een straal van 100 km rond de vestigingsplaats van het bedrijf dat deze voertuigen bezit, huurt of least. Indien je in het bezit bent van een onderneming, via lease/huur of koop, ben je binnen de gegeven straal uitgezonderd.
• Een voertuig of combinatie van voertuigen met een toegestane maximummassa van 7.500 kg. Deze uitzondering geldt voor leveranciers van een postdienst binnen een straal van 50 km. 
• Een voertuig dat gebruikt wordt voor autorijlessen en -examens tijdens een afrijden voor een rijbewijs of getuigschrift van vakbekwaamheid. Commercieel vervoer van goederen of personen is hier strafbaar. 
• Een voertuig dat wordt gebruikt voor verschillende maatschappelijke werkzaamheden. Denk hierbij aan onderhoud van de riolering, water- gas- of elektriciteitsvoorziening, wegenaanleg, vuilnisverwerking of diensten van telegrafie, telefonie, radio- en televisieuitzendingen. 
• Een voertuig dat speciaal gebruikt wordt voor het vervoer van circus- of kermismateriaal.
• Een voertuig dat speciaal is uitgerust voor mobiele projecten waarbij vervoer niet het hoofdgebruiksdoel is. Denk hierbij aan rijdende schooltandartsen, rijdende bibliotheken of een specifiek voertuig dat wordt ingezet bij een sportevenement. Een voorwaarde bij deze uitzondering is dat je niet meer dan 12 uur per week rijdt. 
• Een voertuig dat gebruikt wordt voor het ophalen van melkboerderijen en het terugbrengen van melkbussen of zuivelproducten voor de veevoeding naar boerderijen.
• Een voertuig dat speciaal is uitgerust voor geld- en/of waardetransporten.
• Een voertuig dat gebruikt wordt voor het vervoer van niet voor menselijke consumptie bestemde geslachte dieren of slachtafvallen.
• Een voertuig dat gebruikt wordt voor het vervoer van levende dieren van de boerderijen naar de plaatselijke markten en omgekeerd of van de markt naar een plaatselijk slachthuis binnen een straal van maximaal 50 km. 
• Een voertuig dat gebruikt wordt voor het vervoer op twee hubfaciliteiten. Dus niet tussen twee distributiecentra op een industrieterrein.
• Een marktkoopwagen waarvan de vervoerde goederen bedoeld zijn voor de directe verkoop vanaf een toonbank in de wagen. Wanneer jij een losse kraan aan je vrachtwagen koppelt ben je wel tachograafplichtig. Andere voorwaardes zijn dat het vervoer niet de hoofdactiviteit van jou als vervoerder is en dat je niet meer dan 12 uur per week rijdt. 
• Een voertuig dat op kenteken staat geregistreerd en gebruikt wordt als rijdend werktuig en werkplaats. Op voorwaarde dat het vervoer niet de hoofdactiviteit van jou als vervoerder is en dat je niet meer dan 12 uur per week rijdt.

‍

Vrijgesteld waarvan?

Wanneer je werk verricht in een van de beschreven voertuigen dat onder de uitzonderingen valt, ben je niet tachograafplichtig. Dit betekent dat je wordt vrijgesteld van gebruik, installatie of onderhoud van de tachograaf. Hoewel er in het voertuig dus geen tachograaf aanwezig hoeft te zijn, kan het voorkomen dat de wagen al over een tachograaf beschikt. In dit geval hoeft de tachograaf niet periodiek geijkt te worden en kun je het apparaat op out of scope zetten. 

‍

Bestuurderskaart?

Tijdens de ‘out of scope’-modus mag een bestuurderskaart niet in de tachograaf zitten. Voordat een collega de wagen verplaatst is het dus de bedoeling om de chauffeurspas uit de tachograaf te verwijderen. Je collega kan hierna de tachograaf op ‘out of scope’ zetten.

‍

Probeer de duratie van de ‘out of scope’ modus ten alle tijde te minimaliseren. Herinner jezelf er dan ook steeds weer opnieuw aan om de status op te heffen. Wanneer je dit niet doet, blijft de tachograaf op ‘out of scope’ staan.

‍

Rij- en rusttijden

Als chauffeur val je onder rij- en rusttijden regeling. Daarom moet jij al je activiteiten registreren, inclusief de rusttijden. Kijk uit met het idee dat jij niet hoeft te registreren en het uitwerpen van je bestuurderskaart. Wanneer je de tachograaf op out of scope zet, geef je aan dat je niet onder de regelgeving valt. Echter moet je wel ten alle tijden aan kunnen tonen waarom er sprake is van een eventuele vrijstelling.

‍

Om onnodige discussie te voorkomen raden wij je aan om bij alle verplaatsingen gebruik te maken van je bestuurderskaart. Wanneer jij bijvoorbeeld je wagen tijdens je dagelijkse rust verplaatst, valt dit onder de regelgeving van de rij- en rusttijden. Hiervoor dien je dus gewoon een bestuurderskaart te gebruiken. Ook al vindt de verplaatsing plaats op het terrein van de opdrachtgever/klant. 

‍

Out of scope functie met analoge tachograaf

Indien je als chauffeur rondrijdt in een niet tachograafplichtig voertuig met een analoge tachograaf, hoef je geen tachograafschijf aan te brengen. Ter bescherming van het apparaat kun je wel een dummyschijf plaatsen. Dit is zeer gewenst voor het geval je het voertuig in een later stadium nog met een onbeschadigde tachograaf wilt verkopen.

‍

Out op scope video

Wil je de volledige video bekijken? Meld je dan aan voor de online tachograaf cursus op de Roadsoft Academie.

‍